Το Ringer είναι ισότονο  διάλυμα συγκριτικά με την ωσμωτικότητα του πλάσματος, οπότε  θα σου αυξήσει τον ενδαγγειακό σου όγκο και θα  βελτιώσει την αρτηριακή  πίεση.

Φόρτιση με Ringer(R/L) 20ml/Kg τρεις φορές ανά 30 λεπτά θα Βελτιώσει την αρτηριακή πίεση, οπότε θα  έχουμε καλύτερη άρδευση των ιστών και βελτίωση της νεφρικής λειτουργίας.

Eφόσον βελτίωσες την αιμοδυναμική εικόνα της ασθενούς θα πρέπει να δώσεις οδηγίες στις νοσηλεύτριες για τα υγρά 24ώρου. Αυτά θα περιλαμβάνουν τις ημερήσιες ανάγκες ανάλογα με την ηλικία (δηλαδή 100 ml/Kg ΒΣ 24ωρο) προσθέτοντας τα υγρά της αφυδάτωσης, η οποία είναι περίπου 10%. 

  Η κλινική εικόνα ανάλογα με το βαθμό της αφυδάτωσης φαίνεται στον Πιν. 1.

  

  Πιν.1 Kλινικά ευρήματα αφυδάτωσης       

• 2-3%  Δίψα, ήπια ολιγουρία

• 5- 6 % Δίψα, ολιγουρία, εισολκή της πηγής, εμβύθιση βολβών, ελαφρά ωχρότητα του δέρματος

• 7-8% Έντονη δίψα και ολιγουρία, εισολκή της πηγής, εμβύθιση βολβών με μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης, ξηροστομία, έντονη ωχρότητα του δέρματος, ανησυχία ή απάθεια.

• >10% Όπως περιγράφεται παραπάνω + ταχύπνοια και μερικές φορές πυρετό.

 

Η αφυδάτωση ανάλογα με τα επίπεδα Νατρίου του ορρού διακρίνεται σε τύπους που φαίνονται στον Πιν. 2, ενώ στον Πιν. 3 φαίνονται οι τύποι αφυδάτωσης ανάλογα με την ωσμωτική πυκνότητα

 

Πιν. 2  Τύποι αφυδάτωσης ανάλογα με τα επίπεδα Νατρίου

 • Ισονατριαιμική ( Να 130 – 150 mmol/lit)

 • Υπονατριαιμική ( Να <130 mmol/lit)  

 • Υπερνατριαιμική ( Να >150 mmol/lit)

 

 

 Πιν. 3 Τύποι αφυδάτωσης ανάλογα με την ωσμωτική πυκνότητα

 • Ισότονη (φυσιολογική ωσμωτικότητα του εξωκυτταρίου  διαμερίσματος)

• Υπότονη  (ελαττωμένη ωσμωτικότητα του εξωκυτταρίου  διαμερίσματος)

• Υπέρτονη (αυξημένη ωσμωτικότητα του εξωκυτταρίου διαμερίσματος)

 

Συνήθως υπάρχει αντιστοιχία ισότονης - ισονατριαιμικής, υπότονης - υπονατριαιμικής και υπέρτονης - υπερνατριαιμικής αντίστοιχα, επειδή η ωσμωτικότητα του πλάσματος εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το Na. Η παραπάνω  αντιστοιχία βέβαια, δεν είναι πάντα αμφίδρομη.  Μια υπέρτονη  αφυδάτωση δεν είναι πάντα και υπερνατριαιμική (πχ διαβητική κετοξέωση, ουραιμία, όπου ενώ τα επίπεδα Na μπορεί να είναι φυσιολογικά η και χαμηλά, η ωσμωτικότητα του πλάσματος είναι αυξημένη λόγω της γλυκόζης  η της ουρίας ).

Στην υπερνατριαιμική αφυδάτωση, μπορεί να έχουμε μεγάλο έλλειμμα νερού χωρίς ανάπτυξη κυκλοφορικής καταπληξίας, επειδή διατηρείται ικανοποιητικός ο όγκος νερού του εξωκυτταρίου διαμερίσματος, μέρος του οποίου είναι και ο ενδοαγγειακός όγκος.

Αντίθετα στην υπονατριαιμική αφυδάτωση, η υποτονικότητα του εξωκυτταρίου διαμερίσματος, έχει σαν αποτέλεσμα την ωσμωτική μετακίνηση νερού προς το ενδοκυττάριο διαμέρισμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ενδοκυττάριο οίδημα παρά την αφυδάτωση. Αυτή η μετακίνηση έχει επίσης σαν αποτέλεσμα τη μείωση του ενδαγγειακού όγκου που οδηγεί πιο γρήγορα σε κυκλοφορική καταπληξία.

 

Η αντιμετώπιση των παιδιών με αφυδάτωση εξαρτάται από τη βαρύτητα και ακολουθεί τους παρακάτω κανόνες:

H μέτρια και σοβαρή αφυδάτωση, απαιτούν συνήθως παρεντερική χορήγηση υγρών, ακόμα και στις περιπτώσεις που είναι δυνατή η από του στόματος λήψη, για να έχουμε ακριβέστερη αναπλήρωση των ελλειμμάτων. Η παρεντερική χορήγηση υγρών γίνεται σε τρείς φάσεις.

 

 Πιν. 4. Στόχοι στην αντιμετώπιση της αφυδάτωσης στις διάφορες φάσεις.

•        Αρχική φάση

Στόχος η επανέκπτυξη του ενδαγγειακού όγκου, ώστε να βελτιωθεί η αιμοδυναμική εικόνα και η νεφρική λειτουργία του παιδιού

•        Ενδιάμεση φάση

Στόχος η αποκατάσταση του υπολοίπου ελλείμματος υγρών και ηλεκτρολυτών,                  αλλά με βραδύτερους ρυθμούς. Προηγείται η αποκατάσταση του ελλείμματος Να και ακολουθεί του Κ.

Έλλειμμα υγρών =ποσοστό αφυδάτωσης x ΒΣ (Kg) x 10 σε ml

•         Τρίτη και τελευταία φάση

Στόχος είναι η σταθεροποίηση στις ημερήσιες ανάγκες υγρών και ηλεκτρολυτών, με επιπρόσθετες τις συνεχιζόμενες απώλειες. 

 

Σε shock η ταχεία ενυδάτωση γίνεται με χορήγηση ισότονων κρυσταλλοειδών διαλυμάτων ( Ν/S 0.9% η R/L) 20ml/Kg, κάθε 15 min, συνολικά 3 φορές, σε αποτυχία θα πρέπει να γίνει επικοινωνία με τη ΜΕΘ.

Στόχος της αρχικής  αυτής φάσης είναι η επανέκπτυξη του εξωκυττάριου όγκου, η βελτίωση της αιμοδυναμικής εικόνας και η αποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας.

Παράλληλα με το έλλειμμα θα πρέπει να χορηγούνται και οι ημερήσιες ανάγκες. Προηγείται η αποκατάσταση του ελλείμματος νατρίου  αρχικά και ακολουθεί αυτή του καλίου.

Ιδανικά, θα έπρεπε να έχουμε δύο παράλληλες χορηγήσεις ορρού. Από τη μία φλεβική οδό θα χορηγούνται οι ημερήσιες ανάγκες και από την άλλη φλεβική οδό οι διορθώσεις των ελλειμάτων. Αν αυτό δεν είναι εφικτό ή αν υπάρχει φλεβική οδός μεγάλου αυλού (μηριαία, σφαγίτιδα ή περιφερικότερα αποκάλυψη), μπορούν να χορηγούνται συγχρόνως από three way.

Προσοχή στον υπολογισμό του ελλείματος υγρών ανάλογα με το ποσοστό αφυδάτωσης : Έλλειμμα υγρών =ποσοστό αφυδάτωσης x ΒΣ (Kg) x 10 σε ml  

Π.χ Το έλλειμμα σε αφυδάτωση 5%, σε βρέφος με ΒΣ 10 Κg  είναι:

 5%  x 10 Kg x 10ml = 500 ml νερού

Σε υπονατριαιμία το έλλειμμα χορηγείται σε 24 ώρες

Σε υπερνατριαιμία η αποκατάσταη του ελλείμματος του νερού θα πρέπει να είναι σταδιακή, για την αποφυγή ανάπτυξης εγκεφαλικού οιδήματος. Η πτώση του Να θα πρέπει να είναι σταδιακή και δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 10mmol/lit/24h.

(Οι ημερήσιες ανάγκες και ο υπολογισμός της διόρθωσης των διαταραχών του Νατρίου περιγράφονται παρακάτω στις ηλεκτρολυτικές διαταραχές).

H παρακολούθηση των παιδιών με αφυδάτωση φαίνεται στον Πιν. 5.

 

 Πιν.5  Παρακολούθηση παιδιών με αφυδάτωση

 • Κλινική εικόνα (επίπεδο συνείδησης, χρώμα και σπαργή δέρματος, τριχοειδική επαναφορά, βλεννογόνοι, πηγή στα βρέφη)

• Ζωτικές λειτουργίες (σφύξεις, αρτηριακή πίεση, αναπνοή- αριθμός και είδος αυτής, διούρηση)

• Βάρος σώματος

• Ισοζύγιο προσλαμβανομένων / αποβαλομένων υγρών

• Ηλεκτρολύτες ανάλογα με τις διαταραχές

 

 Όπως αποδεικνύεται από τον εργαστηριακό έλεγχο του 2ου 24ώρου όπου διαπιστώθηκε: ουρία 35 mg/dl και κρεατινίνη 0.65 mg/dl, η αντιμετώπιση στο πρώτο 24ωρο ήταν επιτυχής.

Τι υγρά θα προγραμματίσεις για το 2ο 24ωρο;